رومینا قربانی الگوهای ذهنی ما شد


همه ما از ماجرای دخترکی که عاشق شده بود و پدرش او را به همین جرم کشته است، ناراحتیم. ماجرای آتنا و اهورا هم همه ما را ناراحت کرد؛ اما زمان زیادی نگذشت که فراموششان کردیم و به زندگی عادی خودمان ادامه دادیم. این عزاداری‌های فیِک اینستاگرامی هم چندان دوامی ندارد. مطمئنم همه ما خیلی زود رومینا اشرفی را فراموش می‌کینم. او هم مثل آتنا، اهورا و... به زودی در دل تاریخ گم می‌شود و ما هم به زندگی همیشگی ادامه می‌دهیم.

اگر واقعا راست می‌گوئیم و دلمان برای رومیناها می‌سوزد، باید نگاه‌مان را به مسائل اجتماعی تغییر دهیم تا هزینه جنایت برای متعصبان و کوته‌نظران بالا برود. تقریبا همه در فضای مجازی می‌گویند رومینا قربانی نبود قوانین حمایت از کودکان شده است. من هم همین باور را دارم؛ ولی چه مسئله‌ای مانع تدوین و تصویب قوانین حمایت از کودکان است؟

پاسخش روشن است؛ خیلی از ما فقط در فضای مجازی ادای حمایت از کودکان را در می‌آوریم. بعضی از ما هنوز به تنبیه بدنی کودک باور داریم و برخی از ما هم عادت کرده‌ایم روح و روان کودکان را با رفتارمان از بین ببریم. بخشی از جامعه نیز هنوز اعتقاد چندانی به برابری مرد و زن ندارد. حتی خیلی از زنان ایرانی نابرابری میان مرد و زن را عادی و خودشان را کمتر از مردان می‌دانند. این نگرش غالب در جامعه بر آتش مسائل ناموسی می‌دمد و در نهایت حاصلش می‌شود قتل‌ برای «حفظ آبرو». قطعا این نگاه بیمارگونه منجر به ایجاد فضایی نخواهد شد که قانون‌گذار ملزم به تدوین و تصویب قوانینی برای حمایت از زنان و کودکان شود.

مشکل در نگرش ما آدم‌هایی است که همچنان در ناخودآگاه‌مان مرد را برتر از زن، خود را مالک کودک و این کج‌اندیشی‌ها را عادی می‌دانیم. رومیناها و آتناها نجات پیدا نمی‌کنند، مگر اینکه جامعه دیدگاهش را نسبت به برخی مسائل اساسیِ مربوط زیست اجتماعی تغییر دهد. ما بیش از هر چیز دیگری، نیازمند پارادایم‌شیفت فکری در برخورد با پدیده‌های اجتماعی هستم. فقط در این حالت ممکن است حاکمیت به دنبال راهکارهایی برای فراهم کردن زمینه‌های بهبود اوضاع اجتماعی برود.

پارادایم‌شیفت هم چیز عجیب و غریبی نیست. پارادایم‌شیفت فکری یعنی تغییر الگوها و کلیشه‌های ذهنی که ما را در منجلابی از مشکلات گرفتار کرده است. تغییر الگوهای ذهنی می‌تواند از دادن حق طلاق به زن شروع شود، از حذف مهریه، برابری ارث، حق حضانت و هر مقوله‌ای که میان زن و مرد فاصله می‌اندازد آغاز شود؛ کافی است بخواهیم و عمل کنیم.