در سند امنیت ملی دولت جو بایدن، از کشورهای چین و روسیه به عنوان تهدیدهای جهانی نام برده شده که در سیاست خارجی خود، رویکردی تهاجمی دارند. مهار این دو کشور، بزرگترین چالش آمریکا در سالهای پیش روست.
البته طرح مهار چین و روسیه از سالها قبل در دستور کار واشنگتن قرار دارد. اوج این داستان، تعرفههای تجاری دولت ترامپ علیه پکن بود که مناقشهای بزرگ را میان دو کشور ایجاد کرد. اما مهار کمونیستها در پکن و مسکو وارد فاز تازهای شده و آمریکاییها که از تغییر قواعد بازی و موازنه قدرت نگرانند، تلههایی را برای چین و روسیه کار گذاشتهاند که گرفتاری در آن به مثابه سقوط اقتصادی و سیاسی این دو کشور به قهقرای تاریخ است.
کافیست به جنگ اوکراین نگاه کنیم؛ رویدادی که پوتین و کشورش را به عصر حجر برده و تقریبا هیچ کشور توسعهیافتهای به جز چین حاضر به همکاری با آن نیست. در پی آغاز جنگ اوکراین، سختترین تحریمهای تاریخ بشریت علیه مسکو برقرار شده و حالا ملت و دولتمردان روسیه منزویترین انسانهای روی زمین هستند.
جنگ از جایی آغاز شد که آمریکاییها اوکراین را تشویق به عضویت در اتحادیه اروپا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو کردند. روسیه از اینکه نیروها و تجهیزات ناتو بیخ گوشش مستقر شود، هراسناک بود. واشنگتن نقطه ضعف پوتین را فهمیده بود و بارها بر پیوستن کییف به این پیمان تاکید کرد.
پوتین با همه هوش و ذکاوتی که دارد، فریب آمریکاییها را خورد و در باتلاقی گرفتار شد که بیرونآمدن از آن به این راحتیها نیست. اروپا و آمریکا از نفت و گاز روسیه گرفته تا ودکا و غلاتش را تحریم و حدود سیصد میلیارد دلار دارایهای مسکو را در سراسر جهان مصادره کردهاند.
آمریکا با هیچ ابزاری دیگری غیر از روشنکردن آتش جنگ، نمیتوانست روسیه را به این روز بیندازد؛ کشوری که ارتشش در گِل گیر کرده و اقتصادش مانند برفِ زیر آفتاب در حال آبشدن است.
حالا نوبت به چین رسیده و پکن باید در زمین واشنگتن بازی کند. تلهای که آمریکاییها برای چین در نظر گرفتهاند، «تایوان» است؛ کشوری که چین مدعی است جزئی از خاکش محسوب میشود؛ اما تایوان این ادعا را نقض حاکمیت خود میداند.
آمریکا در حال ارائه کمکهای مالی و نظامی به تایوان است و از سوی دیگر، با سفر مقامهایی مانند نانسی پلوسی به تایوان، واشنگتن در حال تحریک چینیهاست. واضح است اگر آنجا جنگی در بگیرد، پکن باید با رشد اقتصادیِ رویایی خود برای سالها خداحافظی کند. گرفتاری چین در تله تایوان دیر و زود دارد؛ اما سوخت و سوز نخواهد داشت.